«Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα. ΕΑΜ»

Σαν σήμερα στις 4 Δεκέμβρη 1944 

Η επιτυχία της απεργίας που είχε κηρύξει η ΚΕ του ΕΑΜ για τις 4 Δεκέμβρη άγγιξε το 100%. Ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά συνόδευσε με μαχητική διαδήλωση τους ηρωικούς νεκρούς του της προηγούμενης μέρας στο Α' Νεκροταφείο, όπου έγινε η κηδεία τους. Οταν ο όγκος της πένθιμης πομπής έφτασε στο Σύνταγμα, με το πανό που έγραφε «Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα. ΕΑΜ», οι διαδηλωτές γονάτισαν, ορκίστηκαν στη μνήμη των νεκρών και έψαλαν το «Πένθιμο Εμβατήριο». Στην επιστροφή από το νεκροταφείο, όμως, πραγματοποιήθηκε νέα δολοφονική επίθεση κατά του πλήθους από το ξενοδοχείο «Μητρόπολις» (κέντρο του ΕΔΕΣ) και τη Γενική Ασφάλεια, με αποτέλεσμα το θάνατο 40 και τον τραυματισμό 70 ακόμη αγωνιστών.
Την ίδια μέρα, ο ΕΛΑΣ εκμηδένισε τη σφηκοφωλιά των Χιτών στο Θησείο (παρά την επέμβαση των Βρετανών), ενώ αφόπλισε το 60% των αστυνομικών τμημάτων της Αθήνας και όλων των αστυνομικών τμημάτων του Πειραιά, όπου μοναδικές εστίες αντίδρασης απέμειναν το οχυρωμένο μέγαρο Βάτη και η Σχολή Δοκίμων.